Ghana, Togo

In anderhalve dag zijn we Togo doorkruist en zitten we nu in Kpalimé vlak bij de grens met Ghana. De weg van ca 150km was geheel off road , en als je door de binnenlanden van Togo rijdt dan rijdt je door de binnenlanden van Togo ! Afrika op zijn afrikaanst. Tropisch met vele kleine dorpjes langs de weg.

Buiten de kleine barretjes staan muziekboxen van 1,5 meter hoog en een meter breed, het liefst 2 of meer ervan. Hieruit schalt dan een ontzettende herrie want ze staan op zijn hardst zodat je enige vorm van muziek geheel niet meer herkent. Even rustig een colatje drinken en de laatste 50km met elkaar evalueren is er dus niet meer bij.

De kids zijn weer fanatieker in het juigen en schreeuwen en vragen om kado's en 'arret' 'arret', (stoppen dus) en enkelen willen je fiets vastpakken en zijn er ook al weer wat rondvliegende stenen gesignaleerd. Ik rijd dus maar met een grotere boog om de kids heen en hard door de dorpjes. Alhoewel dus geen asfalt is het wel een drukke doorgaande 'primary road' dus vol met brommers. De lucht is erg vochtig dus smorgens om 9 uur al drijfnat van het zweet. 's morgens is er vrijwel geen uitzicht omdat het door de vochtigheid ook erg mistig is.

De geplande rustdag is verplaatst en hebben we dus na 2 dagen fietsen alweer een rustdag in Kpalimé, een middelgrote stad. De route is weer omgezet en we gaan dus niet naar Atakambe maar binnendoor de bergketen langs kleine weggetjes vol met haarspeltbochten. Dat betekent dus ook hierna 7 fietsdagen achterelkaar ipv 6 en onbekend terrein. We weten niet of de truck er doorheen kan enof er dorpjes zijn om inkopen te doen of i.d. Dus nog meer het binnenland in. Kan leuk worden maar ook zwaar en onbegaanbaar. Niet iedereen is blij met deze wijziging, zeker niet met de 7 fietsdagen achterelkaar deels door bergachtig en onbekend gebied.

In stad, op zoek naar internetcafe, kwam ik een fietser uit Togo tegen, racefiets compleet met racetenue, helm, fietsschoenen e.d. maar dan uit het jaar kruik en met een petje van de Rabobank. Na even een praatje te hebben gemaakt met Abdoe zoals hij heet blijk ik te maken te hebben met een van de beste jongere fietsers uit Togo. Hij had net een paar keer de Agou beklommen als training en doet in april mee met Tour de Togo en in juni met de nationale kampioenschappen in Lomé. Een erg aardige jongen van 18 jaar, die alles geheel zelf moet doen, traint zichzelf en koopt zijn eigen spullen en fiets waar hij hard voor moet werken, naast school, 3x per week fietstraining en nog een paar keer per week hardlopen.

Zijn grote wens is uiteraard om kampioen van Togo te worden en dan naar europa te kunnen om daar te fietsen en carriere te maken. Helaas zal dat waarschijnlijk een droom blijven maar ik hoop het beste voor hem. We zijn samen de hele ochtend de stad doorgefietst op zoek naar wat internetcafés die open waren want het was zondag en dan is iedereen naar de kerk (die op iedere hoek vd straat te vinden zijn) en zijn de winkels dicht. We vonden er één die open was (na eerst 5 andere die dicht waren), van buiten geheel onherkenbaar als internetcafe en had ik zelf nooit gevonden, maar de verbinding was zo slecht dat na 30 minuten mijn facebookpagina nog steeds niet geopend was. Ik had een uur internettijd gekocht voor 300cfa maar pas de laatste 5 minuten kon ik snel een berichtje op facebook zetten en het verslag op facebook zetten want mijn site werkte al helemaal niet. Daarna nog met Abdoe naar zijn moeder op de markt gefietst. Zij verkoopt Yams, een soort wortel waarvan meel kan worden gemaakt of een aardappelpuree/rubber-achtige substantie, erg lekker met een sausje van water en wat tomaten en visgraten. Ja, rijd daar de tour de france maar eens op. Daarna gingen we de markt op, die half dicht was want iedereen zat in de kerk, behalve de islamitische marktverkopers, op zoek naar wat voetbalshirtjes van Togo. Alhoewel ongeveer heel Afrika in voetbalshirtjes loopt is het erg moeilijk om in het land waar je bent de shirtjes van het land zelf te krijgen. Zo was er in Burkina bijna geen shirt van Burkina te krijgen maar wel hier op de markt in Togo. De shirtjes van Ghana zijn hier ook overal te koop maar die wil ik pas in Ghana kopen, zal dus wel weer moeilijk worden. Een shirt van Togo zelf is dan ook bijna onvindbaar. Maar toch gelukt. Shane moet alleen nog wat groeien want kindermaten zijn er niet. Als je daarentegen shirts van Barcalona, Arsenal, Chelsea of AC Milan wilt hebben is dat geen probleem, in iedere maat en op iedere hoek van de straat. Barcalona is veruit favoriet in Afrika tot nu toe. Iedereen loopt ermee, en wel met het meest recente model. Heel af en toe kom je eens een shirt van Oranje of Ajax tegen maar het zijn vooral de grote spaanse en engels clubs die populair zijn.

UIteindelijk teruggaan naar mijn verblijf met BVN en koud bier alwaar ik Abdoe mijn Rabobank shirt heb gegeven en nog wat fietsspulletjes. Hij was er erg blij mee en hij had zichtbaar moeite om afscheid te nemen. Weer een bijzondere ontmoeting dus, zomaar op een zondagochtend, ergens in Kpalimé, Togo.

Ik heb beloofd dat ik hem ook een fietstraining-boek zal sturen want al zijn kennis over fietsen en fietstraining e.d. moet hij zichzelf leren. Deze belofte zal ik zeker nakomen.

Kpalimé is een prettige stad om te verblijven. In de middag heb ik nog een poging gewaagd om een internetcafe te vinden dat open was en dat lukte zowaar en zelfs één met een redelijke verbinding, ca 2 km buiten de stad, dus kon ik nog snel wat foto's uploaden alleen niet op mijn site want dat werkte niet, dus maar op facebook mijn verhaal gedaan. 's avonds op aanraden van de guesthouse-eigenaar naar een restaurantje 'Au Fermier' gegaan om een hapje te eten. 'ca 150 meter verderop, rechts', volgens de eigenaar. Na 500 meter in het pikkedonker lopen nog niks te bekennen dus maar op een brommertaxi gesprongen en zo reden we nog zeker 1,5 km tot aan het restaurant ergens (links) in een zijweggetje verstopt, maar sinds lange tijd weer eens lekker gegeten in een restaurant, steak met camenbertsaus en frites. Over het algemeen zijn de keuzes in restaurants niet zo groot en is vooral kip of het senegalese gerecht Yassa, het hoofdmenu, echter de lokale kippen zijn zo skinny dat er nauwelijks vlees tussen de botten is te vinden dus deze steak smaakte prima (alhoewel in NL zou je er waarschijnlijk een boete voor krijgen qua taaiheid e.d. en aangezien de steaks hier ook gewoon van de markt komen hebben er waarschijnlijk eerst 1000 vliegen opgezeten, dus geen keurmerk van de smaakpolitie gok ik zo)

Na een bushcamp bij een schooltje vlak bij een dorpje en dus met weer veel toeschouwers (we hebben nu een heus touw om ons kamp af te zetten) ging het de volgende dag vrijwel alleen naar beneden door een tropisch regenwoud dus een supermooie rit. Denk je tijdens het klimmen aan de afdaling tijdens de afdaling hoop je weer op een stukje bergop want afdalen op gravelwegen, vol met los gruis, kiezels, zand en stenen is minimaal zo vermoeiend als omhoog maar dan meer voor je handen en armen. Heb momenteel nauwelijks kracht meer in mijn linkerhand door al het gerem en geschakel. Met mijn vrij gladde, Schwalbe Marathon Supreme, banden is constante en opperste concentratie vereist om niet ergens in een bocht of een geul onderuit te glijden want het is één en al geglibber over de losse kiezels en stenen op het harde oppervlak naar beneden. De 65km die we moesten rijden gingen desondanks dus niet erg snel.

Aangekomen in Badou, een stadje nabij de grens met Ghana, had Didier een hotelletje gevonden om te verblijven. Bij mijn aankomst waren de meeste kamers verhuurd en hadden enkelen hun tent op de binnenplaats opgezet. Er was nog een kamer over met een betonnen vloer en een bed (een soort schuur) zonder stroom, water, wc of douche en de bruidssuite. Het zal wel weer niet goed zijn voor mn image zijn maar die heb ik dus maar genomen, compleet met zitkamer met leren bankstel, aparte slaapkamer, TV, DVD speler, twee airco's, aparte douche en toilet, gevulde ijskast met fris, bier en (een soort van) champagne. Ach, ik moet toch van mn laatste CFA's af want morgen gaan we naar Ghana. En stel je je er niet al te veel bij voor want het blijft Afrika, en zonder stroom, die regelmatig uitvalt, heb je er nog niks aan, maar best uit te houden zo.

Vanuit Bimbila naar het noorden verandert het landschap weer, weg tropisch bos en weer kalere vlaktes. We komen ook gelijk weer in het islamitsch gedeelte en de sfeer van het land verandert dan ook meteen. Het is een stuk armoediger, weer veel vuil op straat en in de dorpjes is nauwelijks iets te koop. Ook de lunch en avondeten zijn kariger want er is weinig meer te krijgen. Waar je eerder nog over de tomaten, bananen, ananassen, meloenen struikelde zie je nu alleen maar Yams. Heel veel Yams, alleen maar Yams. En daar kunnen we weinig mee. Vraag me af wat ze hier iedere dag eten. Yam waarschijnlijk.

De nacht in het bushcamp was het nog opletten geblazen want je hoorde het vuur oplaaien en kon de oranje gloed van de vlammen zien en die waren niet al te ver. Alle grond, bushes, gras en riet wordt regelmatig aangestoken tbv houtskoolverzameling en de vruchtbaarheid vd grond. We hebben al diverse oplaaiende vuren met metershoge vlammen van dichtbij moeten passeren.

Door de hitte vd vlammen heen en een half minuutje je adem inhouden (valt niet mee tijdens het fietsen) en ogen dicht tegen de vonken en opwaaiend as (valt ook niet mee tijdens het fietsen). Maar nu was het vuur dicht bij het bushcamp. S nachts dus een paar keer mn tent uitgegaan om te zien hoe dichtbij het vuur was, dichtbij genoeg om de vlammen te zien oplaaien (ca 200 mtr)en te horen maar de wind stond goed. En we stonden al op een verbrand stuk dus dat zou niet nog een keer afbranden.

oud en nieuw in Benin

Vanwege de slechte internetverbinding helaas geen fotos; hopelijk over een dag of '; dan weer even pauze in Togo; hierbij het verslag van de laatste dagen:

30 december ,Boukoumbé, Benin

Na 2 kilometer asfast ging de weg weer over in gravel, de eerste 10km nog redelijk goed te doen maar daarna werd het weer wat slechter, echt off road dus zoals ik dat het liefste heb. Het was weer genieten vandaag al rijdend door het stripverhaal van Kuifje in Afrika . Direct nadat de weg rechtsaf sloeg en overging in gravel veranderde de omgeving en het landschap en het werd een van de mooiste ritten tot nu toe. Prachtige vergezichten, bergen en kleine nederzettinkjes met kleine eftelinghuisjes van klei en stro, soms als een klein kasteeltje gebouwd, compleet met torentjes. Geen echte dorpjes maar ieder gezin of famile heeft zijn eigen kleine huisjes afgezet met wat muurtjes als een klein fortje, omgeven door palmbomen. Staat toch allemaal weer even wat vriendelijker dan die stekelbosjes in Burkina etc. De weg kronkelde door het landschap en iedere bocht gaf weer een ander uitzicht. De route was niet al te lang dus volop tijd om te genieten soepel rijdend door de kronkelweg tussen de velden, bergen en dorpen. We zouden halverwege een nederlands stel ontmoeten die in Benin een project heeft opgezet, inclusief de bouw van een ziekenhuisje , e.e.a. te zien op www.benininaktie.nl. Zeer actieve mensen, waar ik alle bewondering voor heb, en diie veel voor de lokale gemeenschap doen waaronder de opvang van van huis weggelopen meisjes, omdat ze bijv. uitgehuwelijkt zouden worden. Alhoewel erg indrukwekkend maakte het binnenland en de mensen van Benin nog meer indruk op mij. De overnachting was in de tuin van het nederlands stel maar ik vond iets verderop een kleine auberge waar ik verbleef. Mijn maag vertoonde weer kuren dus had ik liever een gewoon bed ipv een tentje. De kamer van de auberge was ongeveer net zo groot als het matras dat op de grond lag maar dan in het rond. Het gehele verblijf was gebouwd als een traditioneel huis met kleine slaapkamertjes als een torentje op iedere hoek en in het midden het centrale verblijf. Daar kon ik dus mooi mijn fiets parkeren want ik was de enige bezoeker dus had het hele kasteel voor mij alleen. Weer eens wat anders. Maar het matras was goed dus prima geslapen.

De volgende dag was hetzelfde, weer genieten dus, maar dan met nog meer klimwerk, vooral de eerste 40km waren vrij zwaar, stijl en allemaal off road. Prachtig om doorheen te fietsen met hier en daar weer zeer primitieve dorpen. Na al dat klimwerk werden we beloond met een fantatische afdaling op soepel asfalt naar Natitinga, een middelgrote stad. Heerlijk een kwartiertje naar beneden roetsjen met een gangetje of 50-60km p/u. Daar bij Hotel Bourgongne lekker gezeten en koffie/cola gedronken op aanraden van het nederlands stel uit Boukoume. Na de stad werd het weer off road.

Op ca 85 km had Didier weer een prima plek gevonden in het dorpje Anandana precies naast de kerk en het voetbalveld. Bij mijn aankomst was er juist een parade begonnen die de weg blokkeerde want even later om ca 6 uur zou de lokale voetbalmatch beginnen. Ik fietste derhalve midden in de optocht mee tussen de voetballers, de fans en de zingende vrouwen die de lokale voetballiederen aan het zingen waren, door het dorp heen naar het voetbalveld, waar dus onze verblijfplaats was voor die avond. Dat is nog eens een ontvangst en meteen een mooi begin van de laatste avond van het jaar.

Het was niet zomaar een voetbalwedstrijd maar één met een heuze beker en veel publiek, waarschijnlijk de traditionele de oud - en nieuwjaarswedstrijd van de lokale FC maar dan met echte afrikaanse sfeer. De voetballers gestoken in heuze voetbaltenues (geschonken door SV Schnappach, want dat stond op de achterkant van het thuisteam) en sommigen zelfs met voetbalschoenen.De tegenstander was Fly Emirates (best een grote sponsor dus voor zo een klein dorpselftal). Na een korte douche en snel even de tent opzetten begon de match precies op tijd alsof ze op mij gewacht hadden. Wat natuurlijk zeer aannemelijk was want ik maakte tenslotte deel uit van de optocht. Eerst een echte openingsceremonie, met toespraken, afrikaanse liederen gezongen door het publiek en de opening van de game voor de lokale notabelen, die opzichtig op de eerste rij zaten (de vip-lounges). Even later kwam de pastoor, in zijn pastoorstenue, plechtig met de bal aanlopen, die eerst waarschijnlijk goed opgeborgen was in de kluis van de kerk, naast de hosties en de gouden kelk, zodat de match nu echt kon beginnen.

Helaas waren ze vergeten de grasmat te sproeien ( en uberhaupt een grasmat aan te leggen) wat direct na de aftrap waren de voetballers al snel bijna onzichtbaar door het stof dat van het veld afkwam. Maar met de ondergaande zon op de achtergrond die door de bomen en het opwaaiende stof heenscheen en de afrikaanse aanmoedigingen en gezang langs de kant gaf het geheel een zeer bijzondere sfeer, als een mooie nazomervoetbalavond, ergens zomaar in afrika, op oudjaarsdag. Sv Schnappach (de thuisploeg dus) was veel sterker maar het ging er nog vrij fanatiek aan toe, compleet met ellebogen, slidings, schwalbes en technische hoogstandjes, de herhalingen ontbraken helaas. Maar gelukkig kon het publiek veelvuldig juichen, wat ze dan ook deden, want de thuisploeg (SV Schnappach dus) scoorde regelmatig. Uiteraard mochten zij dan ook na afloop onder luid gejuich de beker in ontvangst nemen. 2011 was voor Anandana goed afgesloten.

De avond was zowaar nog meer bijzonder. Na het avondeten en een drankje (Gin-tonic) begon om 22.30 uur de oudjaarsmis. Aangezien we pal naast de lokale Laurentiuskerk stonden, een niet te missen happening natuurlijk. Gezien de omvang van het dorp was het nog een vrij forse kerk waar wel een paar honderd man in konden, en die zaten er dan ook, sterker nog, ze stonden tot buiten in het donker in de rij voor de deur naar binnen de kijken. We zaten duidelijk niet in het islamitische deel van Benin want het hele dorp en meer was aanwezig bij deze katholieke avonddienst. En die gaan in Afrika niet zoals in Nederland (gelukkig). De mis bestond vooral uit het zingen van lokale afrikaanse liederen en af en toe een praatje van de pastoor en wat andere lokale gedienden en uiteraard de gebruikelijke katholieke ceremonies, maar dan in het frans, dus ik begreep er weinig van maar dat is in Nederland ook zo. Zeer sfeervol. Ja Pap, zo zat ik zelfs met oudjaarsavond gewoon in de kerk, braaf hé.

Zelfs Didier mocht zijn zegje doen en het dorp bedanken voor hun gastvrijheid. De sfeer was geweldig, zeer relaxed en niet zo stijf. Zonder problemen kon je af en toe naar binnen en weer naar buiten lopen, eens vooraan gaan zitten om dan weer achteraan te gaan staan. Zo kon ik ook het thuisfront via de telefoon mee laten genieten van deze zeer speciale avond. Want bijzonder was het. Ik had erg tegen deze avond opgezien , bang om zonder poespas ergens in de middle of fucking nowhere al vroeg in mn tentje te moeten liggen maar dit was precies waarvoor ik naar afrika gekomen ben.

De countdown tot 12 uur kennen ze echter niet want de mis ging ongestoord door tot wel een uur of half twee. Daarna begon het feest pas echt goed want op de trappen van de kerk werden daarna heuze dans, zang en rap-optredens verzorgd. En ook hier was het hele dorp weer aanwezig, althans, dat neem ik aan want het was zeer druk maar ook pikkedonker dus geen idee hoeveel er aanwezig waren. Om ca 2.30uur had ik het wel gezien want de volgende dag stond er weer een nieuwe fietstocht voor de boeg.

De eerste fietskilometers van het nieuwe jaar gingen echter maar zeer moeizaam. Dat was niet door een kater of id. (zoals gewoonlijk op 1 januari) want ik had nauwelijks iets op, maar meer doordat ik al enkele dagen weinig tot niets gegeten had en nog steeds met maagproblemen kampte. Ook had ik moeite om het vele water dat je op een dag drinkt binnen te houden. Dat schiet dan niet op bij het fietsen. De temperaturen zijn de laatste dagen weer ouderwets hoog en de vochtigheid neemt per kilometer dat we naar het zuiden rijden toe. Ik ben dus na 15k in de truck gestapt. Hierdoor mistte ik wel een geweldig stuk off road weg en afdalingen en kreeg daarvoor in plaats veel gehobbel in de truck op de bijna onbegaanbare weg voor autoverkeer. Maar we zijn er gekomen ondanks enkele zeer spannende momenten bij het oversteken van een deels houten brug, niet wetende of deze de truck zou houden. De planken piepten en kraakten en bogen gevaarlijk door, we zaten al schrap om de klap op te vangen maar het ging (net) goed. Hulde aan Didier die ons over deze onbegaanbare weg loodste.

Door het slechte wegdek schoot het maar zeer langzaam op en mijn gehoopte middagje rust in een bushcamp om mijn maag weer wat bij te laten komen ging in rook op. Uiteindelijk vonden we laat op de middag een plek om te overnachten vlak bij een zeer primitieve nederzetting met kleine hutjes van klei en stro. Het avondeten kreeg ik niet naar binnen en het werd dus weer vroeg naar bed. De optredens van de lokale bevolking ter ere van ons verblijf en natuurlijk het nieuwe jaar, liet ik vanavond dus maar aan mij voorbij gaan.

2 januari 2012, Thefukàwe, Benin

De plaatsnaam zoals bovenstaand is niet de naam van de nederzetting waar we hadden overnacht aangezien ik vermoed dat deze uberhaupt geen naam heeft, maar is de naam die we aan dit soort plaatsen in the middle of f. ng nowhere geven. Where Thefukàwe?

Wel weer wat opgeknapt maar voor de zekerheid toch nog een dagje in de truck want telkens als het net even weer wat beter gaat en dan weer op de fiets is het de dag erna weer mis. Hopelijk kan dit extra dagje rust ervoor zorgen dat ik de rest van de tour kan uitfietsen. Want ik wil eigenlijk niet meer in de truck zitten maar lekker fietsen. Daardoor miste ik een lange fietsdag van 135km naar het zuiden. Het wordt steeds groener en tropischer maar dus ook vochtiger en warmer. Snachts is het niet meer koud en volstaat een enkel lakentje.

Het zuiden van Benin is qua bevolking weer geheel anders. We zitten midden in Voodoo-land. Compleet met wandelende hooibergen (The nightwatchmen, Voodoo-politie, zoek maar eens op op Wikipedia, Zangbeto heten ze), ze bestaan echt en lopen langs de weg om de orde te bewaken terwijl ze in trance zijn.

De sfeer verandert wat, hier en daar, en enkele mensen zijn soms wat agressiever in het vragen om kado's. Ook meer macho's op de brommers en langs de kant van de weg die populair proberen te doen. Dat zal in Togo en vooral in Ghana alleen maar erger worden. Terwijl je enkele kilometers verder gewoon weer door een heel primitief dorpje rijdt en de hele bevolking je langs de weg je aanmoedigd alsof je een van de deelnemers van de Tour de France bent. Wel goed voor je ego hoor!

Ook passeerden we al enkele wegblokkades (een touw over de weg) waarnaast dan wat mannen zaten met soms een geweer bij de hand en die dan vroegen om een kado of gewoon je fiets wilden hebben. Ja, Dag ! Gewoon hard doorfietsen dus. Ook in het stadje (Banté) waar we een auberge gevonden hadden hing geen vriendelijke sfeer. De auberge op zich is al zeer deprimerend maar vlak na aankomst ontstonden vlak voor onze verbijfplaats wat relletjes en opstootjes. Geschreeuw, geduw en getrek en meteen een menigte eromheen. Een wat gespannen sfeer, ook rond ons kamp, en in de auberge zijn ze niet al te vriendelijk, terwijl ze toch de dag van hun leven moeten hebben nu deze waarschijnlijk voor het eerst sinds lange tijd is volgeboekt. De kamer in de auberge, die nu zelfs de meest verstokte tentbewoners hebben geboekt (vanwege de veiligheid) is ongeveer de minste die ik toe nu toe gehad maar nog altijd beter dan de plek langs de drukke weg met het wat al te opdringerige volk erom heen. Daarentegen hielp wel het halve dorp om de truck weer op weg te helpen nadat deze vast kwam te zitten in een greppel vlak voor de auberge. En als de kids iets te opdringerig werden kwam big mama die even een staaltje autoriteit liet zien. De kinderen stoven alle kanten uit !. This is Africa !

--

Het is natuurlijk ondoenlijk om alle indrukken op te schrijven. Ik heb van de week beschreven alsof ik door een stripverhaal aan het fietsen was of door een prachtig geregisseerde film of National Geographic documentaire. Qua omgeving klopt dat vaak wel en het klinkt allemaal erg romantisch en avontuurlijk en dat is het ook. Toch zijn er ook de vele andere beelden die passeren en ik niet genoemd heb maar die zeker ook lang bij mij zullen blijven van armoede, honger en van kansloze zieke, (geestelijk) gehandicapte mensen die over straat kruipen.De mensen lijken en zijn vaak blijmoedig maar dat verbergt niet alles. Je kan er een boek vol van schrijven. Zonder mijn ogen te gaan en willen sluiten voor deze beelden ga ik door en blijf genieten want ondanks alles is het een geweldige belevenis om door deze landen heen te fietsen, vol hoogte en dieptepunten. Ik weet nog niet wat deze ervaring mij brengt maar dat zien we wel. This is also Africa !

4 januari, Abomey, Benin

Het schema dat we hebben en dat op de website staat volgen we al een tijdje niet meer. De rustdagen zoals gepland in een hotel /auberge of i.d. kloppen nog wel maar daartussen is het schema vrijwel altijd anders dan gepland. En dat is prima want het wordt naar de lokale omstandigheden aangepast. Zo pakken we vaker het off road alternatief voor de geplande route die over asfalt gaat. We maken daardoor vaak wel wat extra kilometers en is er nauwelijks een dag onder de 100km, ondanks dat het schema dat aangeeft. Zo konden we gisteren kiezen uit twee alternatieven, een lange route en een kortere maar dan geheel onverhard. Normaal zou ik die laatste kiezen maar deze zou groepsgewijs gereden worden vanwege het onbekende terrein. En daar heb ik een grote hekel aan. Ik koos dus voor de iets langere route 107km ipv 89k samen met Bill,Rob en Edwin. Het was weer een heerlijke fietsdag door het steeds meer tropisch wordende landschap, deels asfalt maar het grootste deel off road. De stops tussendoor zijn minder relaxed dan voorheen omdat er hier in Benin meteen een grote menigte om je heen staat en anders dan in de eerdere landen staan ze allemaal erg dicht op je en om je heen en je alleen maar aan te gapen. Niet beangstigend maar je wordt er soms wel wat claustrofobisch van.

Bij het kamp moest zelfs de politie er aan te pas komen om de ongeveer 250 bezoekers op afstand te houden, ze zaten tot in de bomen recht boven ons kamp naar ons te kijken en foto's te nemen met hun mobieltjes. Na een uur of wat dropen gelukkig ze allemaal af. We zetten het kamp tegenwoordig af met tafels, jerrycans, de bus en met wat we maar kunnen vinden om nog enige ruimte te creeren om te bewegen. De mensen zijn niks kwalijk te nemen..., want wanneer kwam er voor het laatst ook al weer een nederlandse brandweerwagen en twintig mountainbikers op peperdure fietsen op bezoek in het dorp? zal wel weer even geleden zijn...., maar als je net 100+km gefietst hebt door het zand en de hitte zit je er niet echt op te wachten.

Kerstdagen enzo

26 december, Fada N'Gourma, Burkina Faso

Ik had al geschreven dat er ook genoeg K momenten waren. Maar het was nou niet de bedoeling dat die dan ook meteen maar moesten komen....

Na enkele dagen hotel verlieten we de luxe van een bed, airco, stoel en koud bier op weg naar een Bushcamp 110km verderop. De rustdagen hadden goedgedaan, knie redelijk hersteld en we verlieten an group Ouagadougou. Druk verkeer dus weer de eerst 10 km, daarna rechts afslaan richting Fada N'Gourma 220km verderop en weer een lange rechte weg, tegen de wind in. De eerste fietsdag ging desondanks best lekker en vrij hard gem. 25km/u de eerste helft. De lunchstop verliet ik snel om af te zijn van de (ouderwetse) kerstmuziek die opstond. Als vierde kwam ik aan in het bushcamp nabij een klein dorpje ca 3km van de grote weg af. Lekker gefietst. 's avonds vermaakten we de kinderen met een potje honkbal. Richard had een knuppel gemaakt van een stuk hout en de kids de spelregels geleerd. Ze snapten de regels vrij snel en iedereen had de grootste lol. Zoals gebruikelijk sloeg ik een homerun :). We hadden genoeg eten gemaakt (rijst met chili) voor het hele dorp. Ca 70 man en kinderen. Alhoewel het bijzonder was en een speciale kerstavond die ik niet vaak meer zo zal mee maken gingen mijn gedachten toch meer uit naar thuis. Daar zaten ze lekker te gourmetten terwijl ik al om 19.30 uur in mn tentje lag. Gezellig hoor. :(. T dorp was uitgegeten en gespeeld, t was al even donker en dan gaat iedereen zo een beetje naar bed. Had ook niet veel zin in iets anders. Gelukkig kon ik nog wel even bellen naar huis waar ze net klaar waren met de heerlijke gourmet, ja wrijf het nog maar even in..... Bushcamps zijn niet mijn hobby, zeker niet op kerstavond, sterker nog ik word er vaak een beetje depri van, maar dat kan ook door de Lariam komen. Volgend jaar maar weer lekker thuis kerst vieren.

De volgende dag beloofde weer een enerverende dag te worden. 120km rechtuit over een lange rechte weg. Ik begon met weinig zin en eindigde met de lunch met nog minder zin. Wat een K dag, en dan bedoel ik niet de K van Kerst. Constant harde tegenwind en een drukke weg vol met vrachtwagens uit Togo en Ghana die je tegemoet raasden en waarvan je dan nog een extra klap van de wind kreeg. En bedankt. Ook voor achteropkomend verkeer moest je goed letten want die scheurden soms met 100km p.u. dicht langs. Het fietspad ontbrak helaas op deze tweebaans snelweg. De omgeving was evenmin inspirerend, allemaal hetzelfde. Boompjes, geiten, zand, nog meer geiten en ook wat zand. Zelfs de dorpjes waren niet erg interessant en ook de mensen leken minder vriendelijk en enthousiast maar dat kan ook aan mijn humeur gelegen hebben. Supersaai dus en het fietsen ging ook voor geen meter. Regelmatig gestopt dus, al was het maar voor de afwisseling. Op zo een dag gaat dan ook alles meteen zeer doen.

Met de lunch na 65km en 4 uur ploeteren had ik het dan ook wel gezien en stapte uit verveling in de bus. Het goede nieuws was dat we vandaag niet zoals gepland weer een bushcamp hadden maar bij een hotel verbleven. De meesten zetten hun tent dan op in de hoteltuin maar ik boek altijd een kamer. Tot nu toe nog iedere keer gelukt. Ook nu weer. Word ik toch weer iets vrolijker van.

Morgen slaan we in Fada, rechtsaf naar het zuiden, richting Benin. Ondanks dat het weer een lange rechte weg wordt van 144km zal het morgen wellicht beter gaan met de wind dus, schuin mee, hoop ik. Na 3000 km tegen de wind in fietsen naar het oosten wordt het een keer tijd voor wat anders en daar heb ik lang naar uitgekeken. Op naar het zuiden dus. Daar wordt het ook allemaal weer wat groener en tropischer. Tot heden is Burkina, afgezien van een stuk in het uiterste zuiden, voor Leo en Po, niet erg bijzonder geweest qua landschap en weinig afwisselend. Had me hier toch iets meer bij voorgesteld. Nog 1 volle dag Burkina en dan dus Benin.

Het kerstdiner op 2e kerstdag bestond uit karbonaatje met aardappelen, broccoli, bloemkool en wortel......! ... en ...drie flessen wijn (voor 20 man). ....

28 december, Hotel Les Baobabs, Tantingiua, Benin.

Na het dipje met kerst gingen de afgelopen twee dagen weer als een speer. Het fietsen ging heerlijk. De wind was niet echt mee maar in ieder geval niet tegen, althans niet de hele tijd. Desondanks twee lekkere fietsdagen van totaal ca 210km en twee keer redelijk vooraan in de groep geeindigd, ondanks dat ik niet aan het racen was. De 1e 30k vanaf het kamp in Fada ging het vrij hard toen we met een groepje reden maar bij 37,5km/pu ben ik afgehaakt want om nu al om 11.30 uur bij het volgende kamp aan te komen zonder iets gezien te hebben.....

Wel denk ik dat het causaal verband nu is aangetoond tussen de fietsprestaties en de bushcampdichtheid. Want het fietsen gaat vaak een stuk beter na een nachtje in een gewoon bed. De F/BC curve zoals ik die maar noem loopt stijl naar beneden na meerdere tentovernachtingen p.w., bij mij althans.

Niet heel veel spannends meer meegemaakt maar langs de weg blijft het vaak genieten van de omgeving en dorpjes, alhoewel het nu ook wel gewoon is geworden. Ik merk dat oa doordat ik weinig foto's meer neem, behalve dan af en toe van wat wrakken langs de wegen en bijzonder geladen auto's en karren. Helaas kan ik niet alles op de foto zetten, is soms wat lastig op de fiets, maar je blijft je verbazen wat er allemaal in en op een auto en/of brommer kan. Van een brommer geladen met drie personen, een geit en twintig kippen (levend) kijk ik al niet meer op.

Sinds ouagadougou zijn er 4 nieuwkomers bij de groep en die hebben het best lastig. De meesten zijn al ziek geweest en moesten tijdens het fietsen afhaken of fietsen helemaal niet door de lichamelijke aanpassingsproblemen. Niet leuk voor hen maar het geeft aan dat het toch wel pittig is . Wij zijn inmiddels al gewend alhoewel de kliniek van Didier de laatste dagen wel erg vol begint te raken. Vooral met mensen met geinfecteerde wonden, soms begint het met een klein muggebultje of wondje dat flink uitgroeid.Tot heden heb ik daar geen last van maar af en toe lijkt het wel Mash in het kamp. Alleen de amputaties ontbreken nog.

Vanmorgen na 25km de exitstempel van Burkina gehaald en pas na de volgende 25km de douanepost van Benin gepasseerd. Ging allemaal weer erg soepel en binnen een minuut of twee stond ik weer op straat. Eerst moest nog even het paspoort worden overgschreven in het grote boek uiteraard. Maar het ging allemaal uiterst vriendelijk en soepel.

De kinderen langs de kant zijn in Benin, zijn direct vanaf de grens, een stuk levendiger en veel fanatieker in het toejuigen maar dan vooral om Cadeaux, Cadeaux te roepen. Tot heden in heel Afrika nog niet zo erg meegemaakt. Ze komen met ze allen uit het veld naar de weg rennen. Zelfs een kilometer ver uit de velden wordt er gezwaaid en om een cadeaux geroepen. Wat is het toch dat de kinderen meekrijgen, zo wordt het nooit wat met Afrika. Waarschijnlijk zijn hier teveel missionarissen geweest met hun cadeaux', itt de andere landen. Al met de paplepel leren de kids om een cadeaux te roepen als er blanken langskomen, zelfs de kleinsten die nauwelijks kunnen praten. In Mali en Burkina was het nog netjes Bonjour en Ca Va maar hier kennen ze maar één woord. Het is ook niet eerst: 'Hallo , Ca Va, hoe gaat het met u, goede reis gehad, waar gaat u heen? en hoe is het thuis met de vrouw en kinderen, en de hond, Oh die is net dood?, wat jammer nou, Ja, met mij gaat het ook goed, dank u. Maar heeft u wellicht en misschien nog iets over wat u niet nodig heeft en aan mij zou willen geven, a.u.b.?'. 'Ja, maar natuurlijk', zeg ik dan, 'ik heb natuurlijk duizenden kado's mee in mijn kleine rugzakje om die aan alle roepende kinderen te geven'. Nee,... het is meteen en alleen maar om een cadeaux roepen. Ik roep dus maar 'Cadeaux' terug, dat is blijkbaar de lokale groet hier.

Enkelen hebben zelfs al een steen naar het hoofd gekregen. Waarschijnlijk omdat ze na de vijftiende fietser nog steeds niks kregen. Wordt dus vooraan fietsen de komen de tijd.

Al met al een heel verschil met de vorige landen waar overgang niet zo groot was en wat geruislozer verliep. De huizen hebben wel netjes allemaal golfplaten en zien er iets verzorgder en welvarender uit. De weg daarentegen was vanaf de grens meteen een stuk minder van kwaliteit. Een andere asfaltleverancier blijkbaar want het zat vol gaten en liep zeer stroef en hobbelig. Dat was in Burkina wel anders. Een beetje zoals je van Nederland naar Belgie rijdt, dan gaat de weg meteen na de grens ook ongeveer over in gravel. Even later verbeterde het wel weer gelukkig (vanuit Belgie zat je dan waarschijnlijk al in Frankrijk) maar best was het niet.

Kerstdagen enzo

26 december, Fada N'Gourma, Burkina Faso

Ik had al geschreven dat er ook genoeg K momenten waren. Maar het was nou niet de bedoeling dat die dan ook meteen maar moesten komen....

Na enkele dagen hotel verlieten we de luxe van een bed, airco, stoel en koud bier op weg naar een Bushcamp 110km verderop. De rustdagen hadden goedgedaan, knie redelijk hersteld en we verlieten an group Ouagadougou. Druk verkeer dus weer de eerst 10 km, daarna rechts afslaan richting Fada N'Gourma 220km verderop en weer een lange rechte weg, tegen de wind in. De eerste fietsdag ging desondanks best lekker en vrij hard gem. 25km/u de eerste helft. De lunchstop verliet ik snel om af te zijn van de (ouderwetse) kerstmuziek die opstond. Als vierde kwam ik aan in het bushcamp nabij een klein dorpje ca 3km van de grote weg af. Lekker gefietst. 's avonds vermaakten we de kinderen met een potje honkbal. Richard had een knuppel gemaakt van een stuk hout en de kids de spelregels geleerd. Ze snapten de regels vrij snel en iedereen had de grootste lol. Zoals gebruikelijk sloeg ik een homerun :). We hadden genoeg eten gemaakt (rijst met chili) voor het hele dorp. Ca 70 man en kinderen. Alhoewel het bijzonder was en een speciale kerstavond die ik niet vaak meer zo zal mee maken gingen mijn gedachten toch meer uit naar thuis. Daar zaten ze lekker te gourmetten terwijl ik al om 19.30 uur in mn tentje lag. Gezellig hoor. :(. T dorp was uitgegeten en gespeeld, t was al even donker en dan gaat iedereen zo een beetje naar bed. Had ook niet veel zin in iets anders. Gelukkig kon ik nog wel even bellen naar huis waar ze net klaar waren met de heerlijke gourmet, ja wrijf het nog maar even in..... Bushcamps zijn niet mijn hobby, zeker niet op kerstavond, sterker nog ik word er vaak een beetje depri van, maar dat kan ook door de Lariam komen. Volgend jaar maar weer lekker thuis kerst vieren.

De volgende dag beloofde weer een enerverende dag te worden. 120km rechtuit over een lange rechte weg. Ik begon met weinig zin en eindigde met de lunch met nog minder zin. Wat een K dag, en dan bedoel ik niet de K van Kerst. Constant harde tegenwind en een drukke weg vol met vrachtwagens uit Togo en Ghana die je tegemoet raasden en waarvan je dan nog een extra klap van de wind kreeg. En bedankt. Ook voor achteropkomend verkeer moest je goed letten want die scheurden soms met 100km p.u. dicht langs. Het fietspad ontbrak helaas op deze tweebaans snelweg. De omgeving was evenmin inspirerend, allemaal hetzelfde. Boompjes, geiten, zand, nog meer geiten en ook wat zand. Zelfs de dorpjes waren niet erg interessant en ook de mensen leken minder vriendelijk en enthousiast maar dat kan ook aan mijn humeur gelegen hebben. Supersaai dus en het fietsen ging ook voor geen meter. Regelmatig gestopt dus, al was het maar voor de afwisseling. Op zo een dag gaat dan ook alles meteen zeer doen.

Met de lunch na 65km en 4 uur ploeteren had ik het dan ook wel gezien en stapte uit verveling in de bus. Het goede nieuws was dat we vandaag niet zoals gepland weer een bushcamp hadden maar bij een hotel verbleven. De meesten zetten hun tent dan op in de hoteltuin maar ik boek altijd een kamer. Tot nu toe nog iedere keer gelukt. Ook nu weer. Word ik toch weer iets vrolijker van.

Morgen slaan we in Fada, rechtsaf naar het zuiden, richting Benin. Ondanks dat het weer een lange rechte weg wordt van 144km zal het morgen wellicht beter gaan met de wind dus, schuin mee, hoop ik. Na 3000 km tegen de wind in fietsen naar het oosten wordt het een keer tijd voor wat anders en daar heb ik lang naar uitgekeken. Op naar het zuiden dus. Daar wordt het ook allemaal weer wat groener en tropischer. Tot heden is Burkina, afgezien van een stuk in het uiterste zuiden, voor Leo en Po, niet erg bijzonder geweest qua landschap en weinig afwisselend. Had me hier toch iets meer bij voorgesteld. Nog 1 volle dag Burkina en dan dus Benin.

Het kerstdiner op 2e kerstdag bestond uit karbonaatje met aardappelen, broccoli, bloemkool en wortel......! ... en ...drie flessen wijn (voor 20 man). ....

28 december, Hotel Les Baobabs, Tantingiua, Benin.

Na het dipje met kerst gingen de afgelopen twee dagen weer als een speer. Het fietsen ging heerlijk. De wind was niet echt mee maar in ieder geval niet tegen, althans niet de hele tijd. Desondanks twee lekkere fietsdagen van totaal ca 210km en twee keer redelijk vooraan in de groep geeindigd, ondanks dat ik niet aan het racen was. De 1e 30k vanaf het kamp in Fada ging het vrij hard toen we met een groepje reden maar bij 37,5km/pu ben ik afgehaakt want om nu al om 11.30 uur bij het volgende kamp aan te komen zonder iets gezien te hebben.....

Wel denk ik dat het causaal verband nu is aangetoond tussen de fietsprestaties en de bushcampdichtheid. Want het fietsen gaat vaak een stuk beter na een nachtje in een gewoon bed. De F/BC curve zoals ik die maar noem loopt stijl naar beneden na meerdere tentovernachtingen p.w., bij mij althans.

Niet heel veel spannends meer meegemaakt maar langs de weg blijft het vaak genieten van de omgeving en dorpjes, alhoewel het nu ook wel gewoon is geworden. Ik merk dat oa doordat ik weinig foto's meer neem, behalve dan af en toe van wat wrakken langs de wegen en bijzonder geladen auto's en karren. Helaas kan ik niet alles op de foto zetten, is soms wat lastig op de fiets, maar je blijft je verbazen wat er allemaal in en op een auto en/of brommer kan. Van een brommer geladen met drie personen, een geit en twintig kippen (levend) kijk ik al niet meer op.

Sinds ouagadougou zijn er 4 nieuwkomers bij de groep en die hebben het best lastig. De meesten zijn al ziek geweest en moesten tijdens het fietsen afhaken of fietsen helemaal niet door de lichamelijke aanpassingsproblemen. Niet leuk voor hen maar het geeft aan dat het toch wel pittig is . Wij zijn inmiddels al gewend alhoewel de kliniek van Didier de laatste dagen wel erg vol begint te raken. Vooral met mensen met geinfecteerde wonden, soms begint het met een klein muggebultje of wondje dat flink uitgroeid.Tot heden heb ik daar geen last van maar af en toe lijkt het wel Mash in het kamp. Alleen de amputaties ontbreken nog.

Vanmorgen na 25km de exitstempel van Burkina gehaald en pas na de volgende 25km de douanepost van Benin gepasseerd. Ging allemaal weer erg soepel en binnen een minuut of twee stond ik weer op straat. Eerst moest nog even het paspoort worden overgschreven in het grote boek uiteraard. Maar het ging allemaal uiterst vriendelijk en soepel.

De kinderen langs de kant zijn in Benin, zijn direct vanaf de grens, een stuk levendiger en veel fanatieker in het toejuigen maar dan vooral om Cadeaux, Cadeaux te roepen. Tot heden in heel Afrika nog niet zo erg meegemaakt. Ze komen met ze allen uit het veld naar de weg rennen. Zelfs een kilometer ver uit de velden wordt er gezwaaid en om een cadeaux geroepen. Wat is het toch dat de kinderen meekrijgen, zo wordt het nooit wat met Afrika. Waarschijnlijk zijn hier teveel missionarissen geweest met hun cadeaux', itt de andere landen. Al met de paplepel leren de kids om een cadeaux te roepen als er blanken langskomen, zelfs de kleinsten die nauwelijks kunnen praten. In Mali en Burkina was het nog netjes Bonjour en Ca Va maar hier kennen ze maar één woord. Het is ook niet eerst: 'Hallo , Ca Va, hoe gaat het met u, goede reis gehad, waar gaat u heen? en hoe is het thuis met de vrouw en kinderen, en de hond, Oh die is net dood?, wat jammer nou, Ja, met mij gaat het ook goed, dank u. Maar heeft u wellicht en misschien nog iets over wat u niet nodig heeft en aan mij zou willen geven, a.u.b.?'. 'Ja, maar natuurlijk', zeg ik dan, 'ik heb natuurlijk duizenden kado's mee in mijn kleine rugzakje om die aan alle roepende kinderen te geven'. Nee,... het is meteen en alleen maar om een cadeaux roepen. Ik roep dus maar 'Cadeaux' terug, dat is blijkbaar de lokale groet hier.

Enkelen hebben zelfs al een steen naar het hoofd gekregen. Waarschijnlijk omdat ze na de vijftiende fietser nog steeds niks kregen. Wordt dus vooraan fietsen de komen de tijd.

Al met al een heel verschil met de vorige landen waar overgang niet zo groot was en wat geruislozer verliep. De huizen hebben wel netjes allemaal golfplaten en zien er iets verzorgder en welvarender uit. De weg daarentegen was vanaf de grens meteen een stuk minder van kwaliteit. Een andere asfaltleverancier blijkbaar want het zat vol gaten en liep zeer stroef en hobbelig. Dat was in Burkina wel anders. Een beetje zoals je van Nederland naar Belgie rijdt, dan gaat de weg meteen na de grens ook ongeveer over in gravel. Even later verbeterde het wel weer gelukkig (vanuit Belgie zat je dan waarschijnlijk al in Frankrijk) maar best was het niet.

Best gevaarlijk nog zo een rustdag

Vandaag de laatste rustdag in Ouaga en morgen dus weer op de fiets. Daar ben ik wel weer aan toe. Ouaga is niet bijster interessant, een enorme stad van 1,5 mln mensen, maar zonder hoogbouw dus erg uitgestrekt. Er is geen echt centrum dus alles lijkt op elkaar. Het is ontzettend druk met scooters, fietsers, autos en taxi's en alles rijdt kriskras door elkaar. Taxichauffeurs rijden als gekken, een file voor een stoplicht bestaat voor hen niet, gewoon even een tijdje spookrijden over de andere baan en dan op het laatste moment invoegen, of geheel vooraan aan de rij gaan staan, half op het kruispunt.

De Grand Marche stelde niet veel voor maar de supermarkt daarentegen was weer een luxe om doorheen te lopen. Schappen met voedsel, drank en het gebruikelijke spul, maar dan met vaste prijs, dus niet eindeloos onderhandelen over de aankoop van een hele banaan of wat nootjes. Alhoewel veel duurder ook wel weer eens lekker.

Wel interessant was het Artisian centrum dat ik bezocht. Hier zijn de lokale kunstenaars aan het werk met houtsnijwerk, bronze, metaal, batik etc.

De geijkte musea heb ik links laten liggen en heb de lokale voetbalstadions bezocht. Weer eens wat anders.

's avonds ging ik met Bill en Edwin een pizzatje halen in de stad. Met de taxi uiteraard en het was savonds zowaar nog veel drukker dan overdag. De pizza was goed al duurde het wat lang en begrepen ze maar niet dat we 4 pizzas bestelde voor maar 3 personen. We hadden nogal honger. Maar na een keer of 4 navragen, nog een keer opschrijven en toch nog een keer navragen of het wel goed was, begrepen ze het dan toch en konden we de pizza's verorberen. Overigens in Afrika alleen maar goede en lekkere pizza's uit de houtoven gegeten. Daarvoor hoef je dus niet helemaal naar Italie.

Terug naar het hotel met de taxi. We waren er bijna toen de chauffeur een verkeerde afslag nam. Dan maar weer terug en recht de kruising van een oerdrukke weg over steken. Het was een keer te verwachten maar er knalde een motor met twee opzittenden keihard recht op de taxi. De motor en bestuurders vlogen over de taxi, ca 20 meter door de lucht en kwamen met een grote vonkenregen verderop weer neer. Dat was effe schrikken. Een bestuurder krabbelde op maar de andere bleef liggen. Binnen enkele seconden stonden er minimaal 100-200 man omheen. De eerste seconden verbaasd in de taxi bleven zitten en daarna uitgestap. Edwin moest de deur wat ontwrichten om het open te doen. Het voelde niet helemaal goed maar we hebben de taxichauffeur, die even terugkwam om de schade op te nemen, betaald en zijn toen maar weggegaan. Je weet niet wat een menigte, die inmiddels nog groter was geworden,in dat soort situaties gaat doen, midden in het donker op een hele drukke weg. We konden verder toch ook niks doen en kozen voor onze veiligheid. Hopelijk was het niet al te ernstig voor die bestuurders. Als de taxi een halve meter verder was gereden hadden ze recht door de voorruit gekomen en zou het nog heel anders hebben kunnen aflopen. We zullen het maar aan de kerstengel danken !

(dit was op de heenweg maar ongeveer op de plek waar we onze aanrijding hadden)

Maar de pizza's waren lekker....

De laatste rustdag breng ik dus maar door in het hotel, wel zo veilig. Wat kleding wassen, mn fiets poetsen e.d. en lekker wat eten aan de rand van het zwembad.

Zo zijn zelfs rustdagen soms nog een hele belevenis.

Morgen is het kerst. We hebben het plan om naast een dropje bushcamp op te slaan en dan het kerstdiner te delen met eenieder die er op komt dagen. En dat kunnen er best nog wel veel worden, is de ervaring. We houden in ieder geval rekening met ca 100 man. Wel zo handig met de afwas ! Kunnen ze mooi meehelpen.

Ik wil in ieder geval iedereen een hele goede kerst toewensen, maak ze gezellig en geniet ervan met elkaar. Ik zal het wel missen om met de familie bij elkaar te zijn. Bedankt alvast voor het volgen en voor de leuke reacties die ik krijg. Ook ik kijk daar iedere keer weer naar uit.

Ouagadougou, verplichte rustdagen

Het moment van de volgende dag (gisteren) was bij aankomst in het volgende Bushcamp na ca 100km fietsen, waarvan de laatse 30 off road. Didier had weer een plek uitgezocht dicht bij een dorpje. Uiteraard hadden we weer bezoek maar na een uur of 5 begon de menigte wel erg groot te worden. Bij het dorpje was een schooltje met 360 kinderen. Toen die uitging kwam een groot deel even een kijkje nemen bij die vreemde gasten in gekke tentjes en een heuze brandweerauto. Er waren minimaal 100 kinderen die zich rondom ons verzamelden en stonden allen zeer beleefd, rustig en bescheiden ons te aanschouwen.

Uiteindelijk werden en wat liedjes uitgewisseld. Onder begeleiding van een oudere zongen ze een lokaal kerstlied voor ons en werd er (voor ons) gedanst en geklapt. Prachtig om te zien die enthousiaste kids.

Wij hebben natuurlijk ook ons steentje bijgedragen door ze een van de hoogtepunten van de europees/britse cultuur bij te brengen, nml Avril en ik hebben de kids de 'Hoky Poky' geleerd. Zie foto's als bewijs.

En ze hadden een lol, maar wij ook.

Het was niet zozeer de uitwisseling van culturele hoogtepunten maar ook hier weer de manier hoe de kinderen en ouderen ons benaderden, bescheiden, beleefd, respectvol en met wat verbazing wellicht. Het was een speciale avond. Na verloop van tijd droop een groot deel van ons publiek af, naar de andere lokale dorpen waar de kinderen vandaan kwamen. Ze zullen wellicht nog lang praten over 'de dag dat de fietsers in town waren'. Na het eten geven we meestal nog wat eten en drinken weg aan de lokale toeschouwers. Zeker 20 kids vielen aan, maar geruisloos en zonder kick, aten ze het op. Bij dit kamp verschenen overigens de eerste kinderen met de zgn hongerbuikjes, dat feitelijk geen hongerbuikjes zijn maar worden veroorzaakt door wormen waardoor de darmen opzetten. Honger hebben ze niet (echt) maar al hetgeen we aanbieden gaat gretig op. De energybars die we 's ochtends meenemen geef ik tegenwoordig dan ook meestal weg aan de kids die ik onderweg tegenkom.

Soms duren de momenten maar een paar seconden. Als je bijvoorbeeld door een dorpje of langs wat huisjes fietst en er staan ca 10 of meer kindjes letterlijk op en neer te springen van enthousiasme en blijdschap en te zwaaien en te roepen als je langsfietst. Je kan ze al van ver zien staan.

Leo is een doorgangsstadje voor reizigers uit Ghana en Ivoorkust, op weg naar Ouagadougou, met een grote centrale markt, de gebruikelijke georganiseerde chaos dus, maar wel weer een belevenis waar je totaal ongestoord doorheen kan struinen. Alleen even niet op de ontzettende troep op straat letten. Vooral plastic zakjes. Alles wat je koopt gaat in een plastic zakje. Ook water en andere dranken wordt in plastic zakjes verkocht, niet in flesjes. In plaats van Cola deze keer Bisap gekocht, een drankje gemaakt van gekookte bloemenbladeren, heerlijk. We drinken het 's avonds vaak ook, maar dan met gin. Kostte wel 25cfa, omgerekend ca 4 eurocent. Uiteraard ook in een plastic zakje. Bovenop het centrale marktgebouw zaten ca 25 gieren, te wachten op wat lekkers.

Mali and Burkina

9 december Bushcamp, Sikasso, Mali

the last two days we had good tarmac, but also long days. Yesterday we left Bamako, from our comfortable hotel,back on the bike again and 134k in front of us. In the morning or in the eveningwe usally get a briefing which is very detailed and specific, something like: 'well, you leave the hotel to the main road, follow that and ask for Bougouni and Sikasso, once you passed Bougouni you dont ask for Bougouni anymore. Lunch at 70 and camp at 130 or some more or less'. So we cant miss it off course.

We passed serveral villages which all had lots of restaurants, off course you just write 'restaurant' on the wall of your house and you are the proud owner of a traditional Malian restaurant. The villages all look a like now and the road and scenery wasnt very interesting either. The first 70 k were going fast. Also Bamako, a 2 million plp city ends pretty quickly, without any suburbs and the peace and quite returned slowly, away from the cars, busses, trucks, scooters and gasfumes. I now know why all the scooter riders have mouthcaps on. The last 30k were hard although we had enough restdays, but the wind was strong again in the afternoon, so i reached camp, at 134k, at around 15.00h, enough time for washing and some rest. The soup we had after arriving was nice but my stomach didnt agree with that and i got a bit sick. Maybe i should have taken some time before eating the soup and not eat it right away after riding 134k in the sun. The night was cold and although i went to bed at 7 and woke up at 6 i didnt feel very fit. This day would be another 130-140k again. After 50 k i decided not to finish the whole stage as i wasnt feeling very strong, i didnt eat very much at dinner either. I was really slow and the 72k until lunch were very hard so i was happy to be able to get in the van at lunchcamp, so did 2 others.

After arriving in camp the usual spectators appeared again, only this time no kids but young men on scooters and motors. They didnt speak any french and just stared at us. Vey annoying. Didier kept a good eye on them from the top of the truck so he could oversee it all.

After dinner we had some belated sinterklaas presents and a competition of putting together Kinderegg surprises which was quite amusing. Looked an episode of CSI in my tent and back to sleep now. hope for a better night and day tomorrow.

10 december, Sikasso, Mali

It was a cold night again, although i had two sweathers on, my trousers and socks it was still cold, thats because i didnt bring any sleepingbag, just two sheets, we are in africa, right !. The firts few weeks this was enough but here its getting colder, or maybe thats because winter has set in here as well. Temperatures during the day are not so hot anymore as well, just 36, Brrrr. Should have brought my gloves. As we left bushcamp this morning the wind started right away which wasnt what we agreed on. And it was strong this time. The strongest wind sofar. After a cokestop at 25 and lunch at 60 we had 50 more k to go. After lunch my energylevels fluctated a lot and i had a difficult time between 70 and 85, after that it was going better, but at some stretches i could barely manage 17k p/h. This was also because of the wind and the hills. We were entering a more hilly surrounding which was also more green, sub-tropic almost. Also the architecture of the houses changed. More square housing with 'european-like' roofs of straw or metal plates and round huts in between. This is the border region of Mali with Ivory coast, Burkina and Ghana, the most southern part of Mali.

Sometimes, especially when i am tired, which is most of the time during riding, i also get tired of waving to all the children and women in the fields and villages, but if you see their big smiles and enthousiasm you just have to, so i keep on waving and 'ca va-ing' to everybody. For me it is the Xth-thousand time, for them the first and they are all very chearfull. Today we also had company of kids on bikes as well, trying to follow us as long as possible. A nice (looking) girl was riding next to me for at least 5k, just smiling and having a good time riding next to a white stranger on a fancy bike. It was nice to have her as company for a while. In some village she turned left, to school. We didnt talk much as here french was terrible, so is mine so we might as well had our conversation in spanish or chinese. Well, at least she had something to tell about at school.

At 100k i entered Sikasso, which it the second largest city of Mali, again a true pleasure to enter a middlesized african town. Activity wherever you look, people carrying stuff, on handcars or donkeycars, complete sofa's, huge piles of wood or hay, making beds, doors, scooters, cars, tires, selling anything you can think off and its all happening outside on the streets, not in fancy shops, offices or factories. In the meanwhile, while cycling through this organized chaos, dont forget to avoid the potholes, which are plenty, trucks, busses scooters, cars, goats, people, women carrying everything on their head, crisscrossing all together. Trucks are loaded with cargo twice as large as the truck itself, and they are BIG !, no wonder there are so many trucks on the road with broken axes, wheels, motors.

12 december 2011, Bafaru, burkina faso

Today is Hildas birthday, happy birthday honey !

In the morning of the 10th we left Kaaky Palace Hotel in Sikasso and rode out of town to the border which was 45k away. We got our exit stamp of Mali and had to ride antother 5k trough nomansland to Burkina and got our entry stamps there. Although it took some waiting it went all very smoothly. Almost right after we entered Burkina Tarmac turned into gravel and sand. The next 65 were all off road to the next bushcamp. I really enjoyed this ride as the countryside looked realle nice, green, palmtrees, little Banana-plantations, even some streams and rivers, true subtropics. Riding went well. We also passed some nice rural villages,which are much nicer than the villages along side the tarmac 'route nationals', no shops just some housing, gardens and cattle.

Dinner is mostly rice or pasta or patatos with some sauce mostly quite nice but i could really do with some huge steak now or a pizza, we eat hardly any decent meat. And it hasnt turned me into a vegetarian yet. After dinner we take turns in doing the dishes., tonight is my night again but mostly more people help, as there isnt anything other to do anyway, and sometimes its fun, joking around. In english as the group language is mostly english,even when we are with all dutch we suddenly notice that there is no need to speak english anymore.

13 december Bobo Dioulasso, Burkina Faso

I decided to go with the truck today all the way to Bobo. I still have pain in the legs and my left hand is numb, i cannot even shift gears. First i thought it were the shifters which were not in the right place or so. Lateron i discovered that i could not stretch my tumb far enough anymore to reach the shifters. Not a real big problem but a nice excuse to have another rest day. We reached the campement were we would stay and had a look at the rooms we could rent. Dark, small, smelly and quite depressing, not the place i would stay on a rest day. On the way into Bobo i already noticed a nice looking hotel so i checked it out and its great. Light, a restaurant, a nice room and a shower which doesnt even fall from the wall once you touch it and even more so important it has wifi. And with the compliments of the staff the room is completed with an Anti-insect spray and the advice to keep the doors closed. Rob and Arvil also stay here.

Tomorrow i will check ou Bobo which is a big city of 500.000 plp and supposed to be the cultural capital of BF. The route to Bobo was not very interesting but it looks like agriculture seems to be organized pretty well, with huge cornfields, rice, and citrus plantations all nicely irrigated. Towns and cities look more basic, without much tarmac roads, even in Bobo but actually its rather clean and tidy. BF is different from Mali but in what way i cannot actually tell yet. Time enough to find out.

Bamako city-trip

6 december, Bamako, Mali

First restday today. I am really glad i found this hotel, with a comfortable room and a decent restaurant. After sleeping in for a while and a petit french breakfast, Bill, Illka and I went into town.

After that we wandered around a bit. Bamako is just one big sizzling marketplace, with lots of little shops, mainly selling tires and parts for scooters, lots of sandalshops, batik, clothes, local dishes of BBQed meat, casave, streetsalesmen with hats, sunglasses, peanuts, market stalls, tailors working on oldfashioned, manpowered sewing machines and through all of this cars and scooters ride as if there is nobody in the street, so you have to be carefull not to come under a car or scooterwheel with your feet because they all pass by cm's an do not really take care of your feet.

Its quit interesting to walk through a city like this but after a while you have seen it all, its pretty much the same in every street, so after walking to the Niger River